Silne bóle pleców mogą ograniczać normalne funkcjonowanie i są stosunkowo częstą przyczyną zwolnień lekarskich. Wg statystyk ponad 90% dorosłych przynajmniej raz doświadcza ostrego epizodu bólowego tej części ciała.
Zazwyczaj te dolegliwości są spowodowane przeciążeniem więzadeł bądź mięśni przykręgosłupowych. Często ustępują samoistnie w ciągu 4-6 tygodni i nie wymagają szczegółowej diagnostyki czy też interwencji medycznej. Natomiast nietypowy przebieg epizodu bólowego wymaga już wykonania specjalistycznych badań, w tym rezonansu magnetycznego.
Kiedy wykonać rezonans magnetyczny kręgosłupa?
Badanie MR należy wykonać w takich przypadkach, jak:
- objawy nie ustępują lub uporczywie powracają
- nagły ból u dziecka lub osoby po 50. roku życia
- pacjent posiada wywiad nowotworowy i konieczne jest wykluczenie przerzutów
- podejrzenie choroby zakaźnej, krwiaka, ropnia nadtwardówkowego, ucisk na rdzeń kręgowy itp.
- osoba doświadczyła wypadku komunikacyjnego, upadku lub innego urazu
- bólowi towarzyszą objawy neurologiczne (osłabienie mięśni, nieprawidłowe odruchy w nogach, niedowład, zaburzenie czucia, nieprawidłowa funkcja zwieraczy, utrzymująca się gorączka
- planowana operacja kręgosłupa lub jeśli ból powraca po jej wykonaniu
- pacjent cierpi na osteoporozę i przyjmuje leki steroidowych
- infekcja układu nerwowego
- zespół ogona końskiego
- ucisk lub uszkodzenie rdzenia kręgowego.
Ograniczenia i przeciwwskazania – o czym warto pamiętać
Najczęściej przy pierwszym w życiu epizodzie bólowym kręgosłupa u osób w wieku 30-50 lat dolegliwości ustępują w ciągu 4-6 tygodni po zastosowaniu ogólnodostępnych środków przeciwbólowych oraz ćwiczeń fizycznych. Sytuacja taka nie stanowi wskazania do wykonania rezonansu magnetycznego, chyba że lekarz zadecyduje inaczej.
Z pewnością precyzja i czułość rezonansu magnetycznego jest jego ogromną zaletą, jednak należy pamiętać, że w niektórych przypadkach warto zapobiegać niepotrzebnym interwencjom medycznym. Wiele nieprawidłowości w budowie kręgosłupa, a zwłaszcza nietypowy stan krążków międzykręgowych, stwierdza się w rezonansie u nawet połowy populacji w średnim wieku. Większość starszych osób także jest dotknięta tego typu zmianami, jednak badania nie wykazują korelacji między ich nasileniem a intensywnością objawów. Prawdą jest, że niejednokrotnie osoby z relatywnie zaawansowanymi zmianami anatomicznymi kręgosłupa mogą w ogóle nie doświadczać bólu. Z kolei pacjenci bez stwierdzonych istotnych patologii tej okolicy niekiedy skarżą się na nasilone dolegliwości, które ograniczają lub uniemożliwiają im normalne funkcjonowanie. Aby odróżnić przypadkowo stwierdzone zmiany kręgosłupa od rzeczywistej przyczyny epizodów bólowych, nie zaleca się zbyt szybkiego wykonania diagnostyki obrazowej w postaci rezonansu magnetycznego kręgosłupa tuż po pojawieniu się objawów.
Należy także pamiętać, że badania MR nie wykonuje się u osób z wszczepionymi metalowymi elementami, jak: zastawki, stymulator serca, zespolenia kostne itp. Problemem przy zleceniu rezonansu może okazać się również klaustrofobia czy uczulenie na kontrast (jeśli jego podanie jest konieczne).